انتقال مال غیر چیست و چه مجازاتی دارد؟

یکی از جرائم حساس، انتقال مال غیر می‌باشد که در قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله از سایت می‌خواهیم به بررسی این جرم و مجازات‌های جدید آن بر اساس قانون کاهش مجازات بپردازیم.

جرم انتقال مال غیر

انتقال مال غیر عبارت است از: انتقال نامشورع و غیرقانونی هر قسم مال متعلق به غیر غینا یا منفعتا توسط اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی به دیگری با سوء نیت، سبق تصمیم و تمهید مقدمات قبلی در قالب عقود به منظور به دست آوردن منافع مادی به نحوه من غیر حق.

عنصر مادی جرم انتقال مال غیر

موضوع جرم انتقال مال غیر، مال است. به همین دلیل اشیایی که از نظر اقتصادی ارزش نداشته باشند، موضوع این جرم قرار نمی‌گیرند.

به همین خاطر در حالت اشاعه انتقال سهم خود توسط یکی از شرکا، مشمول این جرم نخواهد شد ولی انتقال سهم دیگران در کنار سهم خود با داشتن سوء‌نیت باعث وقوع جرم انتقال مال غیر در اموال مشاعی می‌شود.

رکن مادی این جرم عبارتند از انتقال حقوقی مال متعلق به غیر که در قالب یکی از معاملات باعث انتقال عین یا منفعت قرار می‏گیرد.

عنصر معنوی جرم انتقال مال غیر

رکن معنوی جرم مذکور عبارت از این می باشد که مرتکب با سوءنیت و قصد انجام اینکار و با علم به این موضوع که مال به دیگری تعلق دارد، این انتقال را انجام می‌دهد. به همین خاطر داشتن قصد و سوءنیت برای تحقق جرم انتقال مال غیر ضروری است.

شکایت از جرم انتقال مال غیر و مجازات آن

برای شکایت از انتقال مال غیر شاکی باید به دادسرای محل وقوع مال رجوع کند و اگر مال غیر منقول باشد یا محل فروش مال منقول به عنوان محل وقوع جرم و یا با مراجعه به هریک از شعب دفاتر خدمات قضایی و با پرداخت هزینه دادرسی شکایت خود را ثبت کند.

ماده 1 قانون مجازات در مورد انتقال مال غیر مصوب ۱۳۰۸/۰۱/۰۵: شخصی که مال غیر را با علم بر اینکه مال غیر می‌باشد به گونه ای از انحاء عینا یا منفعتا بدون مجوز قانونی به دیگری انتقال دهد کلاهبردار به حساب می‌آید و بر اساس ماده 238 قانون عمومی محکوم است و همینطور انتقال گیرنده که در حین معامله عالم به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد.

مجازات فروش مال غیر وفق قانون جدید کاهش مجازات‌ها از شش ماه تا سه سال و نیم می‌باشد.

از حساس‌ترین و اصلی‌ترین نکات و موارد در پرونده‌های کیفری جرم انتقال مال متعلق به دیگری، تعیین مجازات فروش مال غیر به صورت صحیح وفق قانون جدید کاهش حبس می‌باشد.

وفق قانون جدید کاهش مجازات‌ها، جرم انتقال مال غیر در صورتی که مبلغ آن از نصاب مقرر در ماده 36 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بیشتر نباشد، در بخش جرایم قابل گذشت قرار می‌گیرد و مجازات فروش مال غیر در این فرض با گذشت شاکی، مرتفع و با اعلام رضایت شاکی در این جرم باعث مختومه شدن پرونده می‌شود.

اما چنانچه موضوع جرم، یعنی مال موضوع نقل و انتقال، دارای ارزشی مازاد و بیشتر از حد نصاب مقرر در ماده مرقوم باشد، با اعلام رضایت شاکی در فروش مال غیر، مجازات این جرم از بین نمی‌رود بلکه با این اعلام گذشت صرفا می‌تواند از موجبات تقاضای اعمال مقررات تخفیف در حق محکوم علیه یعنی مرتکب جرم باشد.

نکته بسیار مهم این می‌باشد که مقصود از نصاب مقرر در ماده 36 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مبلغ یک میلیارد ریال یا برابر با آن است.

مرور زمان در فروش مال غیر از حیث طرح شکایت چقدر می‌باشد و بر چه اساس محاسبه می‌شود؟

از آن‌جایی که مجازات جرم فروش مال غیر بر اساس قانون جدید کاهش مجازات‌ها دربردارنده حبس از 6 ماه تا سه سال و نیم است، لذا وفق تبصره 2 ماده 19 قانون مجازات اسلامی با در نظر گرفتن حداکثر حبس، مجازات جرم فروش مال غیر درجه 5 به حساب می‌آید و مرور زمان طرح شکایت انقضای 7 سال است.